Σόμερφελντ, Άρνολντ

(Sommerfeld). Γερμανός θεωρητικός φυσικός (Κένιξμπεργκ 1868 - Μόναχο 1951). Σπούδασε στο πανεπιστήμιο της γενέτειράς του, δίδαξε μαθηματικά και μηχανική στο Κλάουστχαλ και στο Άαχεν, για να γίνει κατόπιν (1906) καθηγητής της θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου έμεινε ως το τέλος της καθηγητικής σταδιοδρομίας του. Το όνομα του Σ. συνδέεται ιδιαίτερα με τη θεμελιώδη προσφορά του στην επεξεργασία της κβαντικής θεωρίας του ατόμου. Με βάση τη θεωρία αυτή, ερμήνευσε σειρά φαινόμενων, κυρίως στο πεδίο της φασματοσκοπίας, όπως είναι ο καθορισμός της έννοιας της σταδιακής τροχιάς, η επεξεργασία του τύπου της λεπτομερούς δομής του φάσματος του ατόμου του υδρογόνου και των αλκαλικών μετάλλων και του φάσματος των ακτίνων X. Μετά τη δημοσίευση του πρώτου υπομνήματος του Μπορ (1912) για το άτομο του υδρογόνου, ο Σ. αφοσιώθηκε στη μελέτη των προβλημάτων της κβαντικής θεωρίας του ατόμου. Το 1915 και 1916 δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα των ερευνών που επέτρεπαν να δοθεί ικανοποιητική εξήγηση στη λεπτή δομή των φασμάτων. Οι θεμελιώδης εργασίες του επί της μελέτης του ατόμου συγκεντρώθηκαν στο έργο του Δομή του ατόμου και φασματικές γραμμές (1919). Ακόμα και πέρα από τη θεωρητική συνεισφορά του στη μελέτη της ατομικής φυσικής, το έργο του Σ. ήταν πολύ μεγάλης σημασίας. Κατά την πρώτη περίοδο της επιστημονικής δραστηριότητας του (πριν από το 1913) διατύπωσε μια μαθηματική θεωρία της περίθλασης, τη θεωρία της διάδοσης των ηλεκτρομαγνηηκών κυμάτων σε ένα σύρμα και στη γήινη επιφάνεια, τη θεωρία των ραδιοκυμάτων στη Γη. Από τον ευρύτατο χώρο των ενδιαφερόντων του ως θεωρητικού φυσικού προέκυψε η εξάτομη μελέτη του Μαθήματα θεωρητικής φυσικής, ένα από τα κλασικά κείμενα της θεωρητικής φυσικής. Την αξία της καθηγητικής διδασκαλίας του αποδικνύει το γεγονός ότι πολλοί από τους μεγαλύτερους νεότερους φυσικούς, όπως ο Χάιζενμπεργκ και ο Πάουλι, υπήρξαν μαθητές του.